کیفوز چیست؟
قوز کمر یا کیفوز یک نوع آسیب یا اختلالی است که در ستون فقرات اتفاق می افتد این عارضه معمولا در قسمت بالایی کمر رخ داده و زمانی که ستون فقرات دارای انحنای بیش از حد طبیعی باشد چنین آسیبی نمایان می گردد.
به طور کلی قسمت بالایی ستون فقرات دارای یک انحنای جزئی و طبیعی است اما زمانی که این انحنا از حد طبیعی بیشتر میشود کمر شکل طبیعی خود را از دست داده و یک قوس غیر طبیعی در این محدوده ایجاد میشود.
همه کسانی که به بیماری کیفوز مبتلا هستند برآمدگی کاملاً واضحی را در قسمت بالایی کمر خواهند داشت، این عارضه بیشتر زمانی مشخص است که فرد در حالت نیمرخ قرار گرفته و این بیرون زدگی قابل توجه به راحتی مشخص خواهد شد.
اما از نظر متخصصان کیفوز یا قوز کمر چند نوع است که مورد اول را کیفوز وضعیتی می نامند، کیوز وضعیتی زمانی اتفاق می افتد که افراد اغلب در سنین نوجوانی هستند و به علت نشستن یا ایستادن در موقعیت های نامناسب رخ می دهد.
اگر در این سن افراد سر و گردن و شانه خود را در وضعیت نامناسب قرار دهند به مرور زمان سبب کشیدگی ربات ها شده و عضلات نگهدارنده مهره ها عملکرد مناسبی نخواهند داشت و این مسئله باعث میشود تا قسمت بالای کمر انحنای بیش از حد طبیعی داشته باشد، کیفوز وضعیتی در دختران بیش از پسران دیده میشود و معمولا باعث ایجاد درد یا مشکلات خاصی نخواهد شد.
نوع دیگر کیفوز شوئرمن نام دارد، این عارضه باعث میشود تا مهره های کمر تغییر شکل داده و باعث جابجایی آنها میشود، تمامی کسانی که به کیفوز شوئرمن مبتلا هستند یک انحنای سفت و غیرقابل انعطاف را در قسمت بالایی کمر تجربه می کنند این نوع کیفوز بسیار دردناک بوده و افراد هنگام ایستادن های طولانی مدت و یا نشستن برای مدت زیاد درد را با شدت بالا تجربه خواهند کرد، این نوع کیفوز اغلب سنین نوجوانی اتفاق افتاده و در پسران بیش از دختران دیده میشود.
کیفوز مادرزادی اختلال دیگری است که در ستون فقرات رخ می دهد ممکن است چنین عارضه ای را با رشد کودکان بیشتر دیده و این عارضه آنقدر سریع پیش می رود که مهم است فرد در سنین پایین تحت جراحی قرار بگیرد.
اغلب کسانی که به کیفوز مادرزادی مبتلا هستند به مرور زمان دیگر نقص ها از جمله آسیب های مربوط به قلب و کلیه را تجربه خواهند کرد.
مهمترین علائم قوز کمر
قوز کمر یکی از شایع ترین آسیب های مربوط به سیستم اسکلتی بدن است که در مواردی با درد زیاد همراه بوده و ممکن است روند حرکت بدن را در حالات مختلف برای افراد سخت کند.
از مهمترین نشانه ها و علائم کیفوز باید به خم شدن سر به سمت جلو اشاره کرد، البته ممکن است ارتفاع شانه ها با یکدیگر یکسان نباشد و متوجه میشوید که قامت افراد شکل نرمال و تعادل خوبی ندارد.
از طرفی کسانی که به قوز کمر مبتلا هستند خشک شدن و سفتی کمر را تجربه کرده و ممکن است حتی هنگام صاف دراز کشیدن نیز ناتوانی زیادی را تجربه کنند، مرور زمان این افراد دردی را در ناحیه دست ها تجربه کرده و همواره احساس خستگی مفرط خواهند داشت.
قوز کمر باعث میشود تا عضلات همسترینگ یا ماهیچه های پشت ران سفت شده و انعطاف و کشش خوبی نخواهند داشت.
علت قوز کمر
گاهی اوقات افراد از سنین جوانی متوجه میشوند که وضعیت ستون فقرات طبیعی نبوده و برآمده که در قسمت بالایی کمر قرار می گیرد به مرور زمان بیشتر میشود، اما مهمترین علت قوز کمر مربوط به شکستگی هایی است که در مهره ها اتفاق می افتد، اگر شکستگی های فشاری اتفاق بیفتد و مهره ها خرد شوند ساختار آنها تغییر شده و تغییرات قابل توجهی در ستون فقرات ایجاد میشود.
اما ممکن است بر اثر فرسایش یا دژنراسیون دیسک ها قوز کمر نیز اتفاق بیفتد، افزایش سن باعث میشود تا دیسک ها که ساختار نرم و دایره ای دارند کمی خشک و منقبض شده و به مرور زمان کارکرد نامناسب آنها باعث تشدید قوز کمر میشود.
دیسک ها خاصیت ضربه گیری دارند و عملکرد ستون فقرات را آسان تر می کند اما افزایش سن باعث میشود تا ساختار این بالشتک های نرم کمی تغییر کرده و به مرور زمان قوز کمر یا کیفوز نیز رخ می دهد.
برخی از متخصصان معتقدند که قوز کمر در کودکان با سندروم اهلرز دانلوس و سندروم مارفان ارتباط مستقیم دارد، همچنین ممکن است در پی ابتلا به سرطان یا طی کردن دوره های درمان برای رفع این توده ها افراد قوز کمر را تجربه کنند.
اگر افراد دوره های درمانی خاص مانند شیمی درمانی یا پرتو درمانی را سپری کنند ممکن است تاثیرات منفی بر سطح مهره ها اعمال شده و ضعیف تر شدن آنها باعث میشود تا مستعد شکستگی های فشاری باشند، این مسئله در نهایت به قوز کمر ختم شده و سلامت ستون فقرات را به خطر می اندازد.
اما از نظر متخصصان از جمله دکتر جواد صادقی تمامی کسانی که به قوز کمر مبتلا میشوند نباید دیستروفی عضله را بی تاثیر بدانند، این بیماری یک اختلال ژنتیکی است که باعث ضعیف تر شدن عضلات اطراف ستون فقرات میشود این مسئله باعث میشود تا سیستم اسکلتی بدن کارکرد درستی نداشته و زمانی که از عضلات محافظت نشود فرد مستعد ابتلا به قوز کمر خواهد بود.
اما در این مورد باید به اختلالات ژنتیکی مربوط به آرتریت التهابی نیز اشاره کرد این عارضه در افراد بزرگسال بیشتر از جوانان اتفاق افتاده و احتمال بروز قوز کمر را افزایش می دهد.
روش های مناسب برای درمان قوز کمر
ضمن بررسی های تخصصی و انجام سایر روش های تشخیصی اگر پزشک متوجه شود که افراد به قوز کمر مبتلا هستند علاوه بر دارو درمانی از روش های مختلف برای اصلاح وضعیت ستون فقرات استفاده خواهند کرد.
بر اساس شدت آسیب و وضعیت جسمانی بیماران داروهایی برای فرد در نظر گرفته میشود که روند بیماری را کندتر کرده و برای کنترل درد ناشی از کیفوز مناسب هستند.
اگر افراد با وجود کیفوز در حالت مختلف درد کمر را تجربه کنند می توانند بدون نیاز به نسخه از داروهای مسکن مانند استامینوفن، ایبوپروفن، و ناپاروکسن سدیم استفاده نمایند، اما اگر درد افراد بیشتر شود و این داروها اثربخش نباشند می توانند با تجویز پزشک از انواع مسکن های قوی تر استفاده نمایند.
برای همه کسانی که به قوز کمر مبتلا هستند داروهای پوکی استخوان تجویز میشود این داروها تقویت کننده استخوان بوده و با مصرف آنها می توان از شکستگی های ستون فقرات جلوگیری نمود.
برای درمان قوز کمر سن افراد و نوع بیماری و اختلالات پیش آمده بررسی میشود اگر این عارضه در حد خفیف تا متوسط اتفاق بیفتد و افراد در سنین نوجوانی باشند با استفاده از بریس می توان وضعیت ستون فقرات را اصلاح کرد زیرا در سنین خاصی که افراد در حال رشد هستند می توان با استفاده از بریس قوز کمر را کنترل کرد و از تشدید آن جلوگیری نمود.
اگر افراد برای مدت زمان طولانی از بریس استفاده کنند دامنه حرکتی فرد کمی محدود شده و شرایط برای شدت گرفتن قوز کمر فراهم نخواهد بود، معمولا این روش برای نوجوانان اثربخشی کافی داشته و تا زمانی که رشد فرد متوقف نشده باشد از این روش استفاده میشود.
گاهی اوقات متخصصان برای درمان قوز کمر فیزیوتراپی را روش مناسبی می دانند که البته برای برطرف کردن درد ناشی از عارضه مناسب است اما اگر کیفوز در حد شدید اتفاق افتاده باشد پزشک انجام جراحی را روش درمانی مناسب تری می داند.
قوز کمر ممکن است حالتی اذیت کننده برای افراد باشد لذا با مراجعه به بهترین متخصص درد می توانید نسبت به درمان آن اقدام کنید.